Beta-karoten a opalanie

Witam po dłuższej przerwie chorobowej, którą mam nadzieję mi wybaczycie. 

Nareszcie mamy słoneczną pogodę :) I oby jak najdłużej. Nie wiem jak Wy, ale ja uwielbiam słońce. Kiedy rano mnie budzą jego promienie od razu poprawia mi się humor i mam więcej energii na cały dzień. Przyznaję jednak, że czasy kiedy uwielbiałam godzinami wylegiwać się na jakiejś piaszczystej plaży nad Bałtykiem, minęły bezpowrotnie. Starzeję się najwyraźniej. ;) Dzisiejszy post dedykuję jednak amatorom opalania, bo wiem, że takich nie brakuje. O tym, że należy pamiętać o ochronie przeciwsłonecznej i stosować kremy z filtrami, wspominać zapewne nie muszę. 
Rozwijałam zresztą temat w ubiegłym roku.

Dziś słów kilka o beta-karotenie, który jest naszym sojusznikiem w opalaniu, a często o nim zapominamy. Co to takiego?
Beta-karoten to tzw. prowitamina A, czyli związek z którego powstaje w organizmie człowieka witamina A. Co ważne: nie musimy się martwić o przedawkowanie, bo organizm przetwarza na witaminę A tylko taką ilość beta-karotenu jaką potrzebuje, czyli zależnie od potrzeb. 
Co się więc dzieje z resztą? Nadmiar magazynowany jest głównie w tkance tłuszczowej, a także w skórze, gdzie pochłania promieniowanie słoneczne. Jednak uwaga! Przy nadmiernym spożyciu beta-karotenu, może pojawić się żółte zabarwienie skóry, zwłaszcza na dłoniach. Sama się o tym kiedyś przekonałam, gdy piłam  przez dłuższy czas codziennie jednego "Kubusia" ;) Ale to dawne czasy ;)

Jaką funkcję spełnia beta-karoten w naszym organizmie i co ma wspólnego z opalaniem? Beta-karoten wykazuje działanie ochronne przed promieniowaniem UV, nasila produkcję pigmentu oraz nie dopuszcza do negatywnego działania na skórę promieni ultrafioletowych. Jest on skutecznym antyoksydantem, wykazuje własności neutralizujące wolne rodniki, które powstają przy ekspozycji skóry na promieniowanie UVA.

Wolne rodniki, o których teraz tyle się mówi, odpowiadają także za niekorzystne zmiany w skórze pojawiające się z wiekiem, dlatego również mówi się o działaniu opóźniającym starzenie.

Warto wspomnieć także o tym, że beta-karoten redukuje negatywne skutki radio i chemioterapii, a także odgrywa rolę w profilaktyce przeciwmiażdżycowej oraz wzmacnia odporność organizmu. Nie zapominajmy również pozytywnym wpływie beta-karotenu na wzrok, jest on szczególnie polecany przy kłopotach z widzeniem o zmierzchu.

Większość z nas kojarzy beta-karoten z marchewką. I słusznie ;), ale źródłem beta-karotenu w codziennej diecie są także inne czerwone i żółte warzywa tj. pomidory, papryka oraz owoce, np. brzoskwinie, nektarynki czy morele. Beta-karotenu dostarczają nam również zielone warzywa liściaste, np. brokuł, sałata, szpinak. Wybór więc jest całkiem spory :) Ja nie toleruję jedynie szpinaku, co zostało mi jeszcze z dzieciństwa. ;) 

Pamiętajcie, że beta-karoten wchłania się najlepiej w obecności tłuszczu, dlatego do sałatek warzywnych warto dodawać niewielką ilość oliwy z oliwek. 

Alternatywą dla tych, którzy nie "lubują się" w warzywach (choć nie tak smaczną), są gotowe suplementy z beta-karotenem. 

Jak to zwykle w farmacji bywa - jest w czym wybierać. Większość preparatów zawiera sam beta-karoten, np. "Beta Karoten Chance" (dawka 10mg), "Beta-Karoten Naturkaps" (dawka 2mg), "Beta Karoten SUN" (dawka 6mg). Preparaty te jak widać różnią się dawką beta-karotenu, ale także ceną. 
Która więc dawka jest odpowiednia? Ciężko stwierdzić, choć uznaje się, że zapotrzebowanie dzienne na beta-karoten wynosi 6mg, ale przy założeniu, że jest on jedynym źródłem witaminy A w organizmie. Nie wyznaczono natomiast górnego limitu dziennego spożycia beta-karotenu. Ale... uwaga palacze!

Badania wykazały, że długotrwałe podawanie dużych dawek beta-karotenu  (20mg dziennie), może być szkodliwe dla osób palących. Paradoksalnie beta-karoten zwiększa wtedy ryzyko raka płuc, zamiast mu zapobiegać. Wydaje się to nieprawdopodobne, a jednak. Chodzi prawdopodobnie o oddziaływanie beta-karotenu z całą kaskadą wolnych rodników zawartych w dymie papierosowym. 

Wracając jednak do słońca, bo nie o papierosach, a o opalaniu miało być tym razem... Beta-karoten nie tylko chroni skórę przed promieniowaniem UV, ale także utrwala opaleniznę. Jeśli więc zamierzacie wybrać się na jakiś urlop i chcecie uzyskać trwałą opaleniznę, to dobrze jest na kilka tygodni wcześniej rozpocząć taką kurację beta-karotenem. Pamiętajcie jednak, że nie zastąpi on kremu z filtrem UV, tylko jest jego uzupełnieniem :) Ja lubię polecać specyfik z firmy Olimp "Beta-Solar" z racji na bardzo bogaty skład. Poza beta-karotenem zawiera on także inne naturalne antyoksydanty tj. witaminę E, selen, mangan i ekstrakt z zielonej herbaty, a także składniki wpływające na kondycję skóry, jak witaminę C oraz cynk. Warto podkreślić także zawartość kwasu hialuronowego odpowiadającego za odpowiednie nawilżenie skóry, choć jego dawka jest niewielka bo tylko 1mg. 

Na koniec wspomnę jeszcze tylko, że beta-karoten jest nie tylko składnikiem suplementów diety, ale także kremów. Przykładem może być "Krem antyoksydacyjny" z linii AA eco. Krem zawiera w składzie między innymi wyciąg z marchewki i przeznaczony jest do skóry suchej wymagającej regeneracji i dobrze rewitalizuje skórę. Osobiście go jeszcze nie wypróbowałam, ale o całej linii AA eco słyszałam już dużo pozytywnych opinii od klientów apteki. 

Warto również przeczytać:

Ciemna strona słońca

Ochrona przeciwsłoneczna u dzieci

Witamina D