Zaparcia w ciąży

Ciąża to niewątpliwie piękny okres w życiu kobiety, ale ... czasami to radosne oczekiwanie zakłócone zostaje przez rozmaite dolegliwości, czy problemy. Dziś o jednym z nich, czyli zaparcia u ciężarnych. Niestety jest to dość częsta przypadłość przyszłych mam. Zastanówmy się na początek, jakie są przyczyny zaparć u ciężarnych. Nietrudno tutaj znaleźć winowajcę. Jest nim progesteron. :) Tak, tak... Zaparcia u kobiet w ciąży najczęściej są wynikiem spowolnionego pasażu żołądkowo-jelitowego pod wpływem działania progesteronu, oraz zwiotczenia mięśni dna miednicy. No tak, znamy przyczyny, to zastanówmy się w takim razie jak sobie radzić z zaparciami.

Na pewno z racji na fakt, iż kobiety w ciąży są wyjątkową grupa pacjentów, nie należy tutaj od razu 'szaleć' z lekami. Ważna jest profilaktyka i to ona zawsze powinna być pierwszym krokiem, zanim podejmiemy farmakoterapię. 

Profilaktyka zaparć w ciąży

Niezmiernie istotna w profilaktyce zaparć w ciąży jest odpowiednia dieta, bogata w błonnik. Kobiety ciężarne powinny spożywać od 20 do nawet 40 g błonnika na dobę. Źródłem błonnika w diecie są przede wszystkim produkty zbożowe. Warto wybierać produkty z pełnego przemiału (mąka razowa pełnoziarnista, mąka orkiszowa, pieczywo razowe, płatki owsiane, kasza gryczana i jęczmienna, ciemny ryż i makaron). Uwaga - zaleca się jeść nawet 8 porcji produktów zbożowych dziennie (I trym), a 9 porcji w II i II trymestrze. Sporo. :) Ważne są także warzywa i owoce. 

W codziennym jadłospisie wskazane są też fermentowane napoje mleczne (jogurt, kefir, maślanka). Do napojów mlecznych można dodawać otręby i naturalne płatki: żytnie, owsiane, musli, ale najlepiej bez dodatku cukru.

Jako przekąskę można podjadać suszone śliwki, morele, rodzynki, pestki słonecznika, bądź dyni. 

Oprócz tego oczywiście odpowiednia ilość płynów. Pamiętajcie, że ciąża generalnie zwiększa zapotrzebowanie na płyny. Ale uwaga! Należy wyeliminować napoje wysokosłodzone, sztucznie barwione, gazowane i energetyzujące. Jeśli nie uda się wyeliminować, to przynajmniej znacznie ograniczyć. Najbardziej zalecane jest picie wody - powinna ona stanowić około 60-80% wszystkich przyjmowanych płynów. 

Czasami zdarza się tak, że sama dieta nie wystarczy.Co mamy wówczas do dyspozycji, czyli...

Preparaty na zaparcia w ciąży z aptecznej półki

Czego nie wolno...

Zacznę może od tego, czego nie wolno, :) trochę na opak. Na pewno w ciąży nie należy stosować środków drażniących, czyli tych które działają przez pobudzenie splotów nerwowych w ścianie jelita grubego. Leki te drażniąc ściany jelit, poprawiają perystaltykę i skracają pasaż jelitowy. Ale uwaga - mogą też wyzwalać aktywność skurczową macicy, czyli w ciąży - zdecydowanie NIE!

Do tej grupy zaliczamy:

- bisakodyl ("Bisakodyl", "Dulcobis")

- olej rycynowy

- preparaty roślinne zawierające tzw. "antrazwiązki" (aloes, kora kruszyny, korzeń rzewienia, liść senesu). Tutaj zaliczamy dobrze znane większości z nas leki na zaparcia, takie jak: "Alax", "Radirex", "Xenna extra". 

No dobrze. A co w takim razie wolno zastosować, jeśli nie pomoże zwiększenie ilości błonnika i odpowiednia dieta..?

A co wolno... 

Za bezpieczne do stosowania w ciąży przy zaparciach uznaje się preparaty działające osmotycznie. Tutaj numerem jeden jest na pewno laktuloza. 

Preparaty apteczne to:

"Lactulosum HASCO" (stężenie 7,5 g/15 ml)
"Lactulosum Polfarmex" ( stężenie 7,5 g/15ml) 
"Lactulose-MIP" (stężenie 9,75g/ 15ml), 
"Duphalac" (stężenie 10g/15ml)

UWAGA! Laktuloza nie jest wchłaniana w przewodzie pokarmowym i przechodzi do jelita grubego. Tam rozkładana jest do kwasów organicznych (mlekowy i octowy). Następuje zakwaszenie treści jelit, zmiana ciśnienia osmotycznego i pobudzenie perystaltyki. Taki mechanizm i fakt, że jednym z produktów rozpadu jest dwutlenek węgla, sprawia, że laktuloza może wywoływać działania niepożądane tj. wzdęcia, nasilone i bolesne skurcze jelit. Nie należy więc przesadzać z jej stosowaniem. 

Sporadycznie można zastosować też czopki glicerynowe (2g). Ale tylko wtedy, kiedy naprawdę jest taka konieczność, bo jeśli organizm się przyzwyczai - będzie jeszcze większy problem. 

Pewną alternatywą dla ciężarnych mogą być czopki "Eva/Q". Co mamy w składzie..? Dwuwęglan sodu i dwuwinian potasu zawieszone w polietylenie glikolu rozpuszczalnym w wodzie. Brzmi może za poważnie, ale co najważniejsze: po wprowadzeniu do odbytu czopek rozpada się w ciągu kilku minut i uwalnia dużą ilość mikropęcherzyków. Pewnie stąd na opakowaniu jest informacja "czopki musujące". Mikropęcherzyki naciskają na ścianki odbytu i przyczyniają się do rozmiękczenia mas kałowych. Działanie lekko musujące ułatwia wydalanie mas kałowych. Efekt działania pojawia się już po 15 minutach aplikacji. Brak działań niepożądanych, wysoki profil bezpieczeństwa sprawia, że są bezpieczne także dla przyszłych mam. Warto o nich pamiętać. 

I jeszcze jeden specyfik bezpieczny dla przyszłych mam. Mikrowlewka doodbytnicza "Melilax" z firmy Aboca. Oczyszcza ona jelito zmniejszając podrażnienia i łagodząc stany zapalne, ale także działa ochronnie na błonę śluzową odbytu. W składzie specjalny kompleks Promelaxin z miodów spadziowych i nektarowych, a dodatkowo dziki ślaz i aloes. Mikrowlewkę aplikuje się doodbytniczo i jest to taki bodziec aktywujące defekację. Wiem... pewnie na słowo mikrowlewka już część osób się zniechęci, ale nie ma co się przerażać. Warto spróbować. :)

Na koniec jeszcze chciałabym wspomnieć o probiotykach, bo one także wspomagają pracę jelit. Przykładowe preparaty bezpieczne w ciąży to "Sanprobi Super formuła", "Dicoflor 60", "Lacidofil". 

Jeśli te metody nie pomogą - najlepiej skonsultować się z lekarzem. 
Pamiętajcie także, że czasami zaparcia wywoływać może na przykład żelazo, a wiadomo... znajdziemy je w większości preparatów witaminowo-mineralnych dla kobiet w ciąży. Ponadto w lekach często zalecanych przyszłym mamom jak np.: "Sorbifer durules", "Tardyferon", "Tardyferon fol". Wtedy także warto zwrócić się do lekarza prowadzącego ciążę.

Warto również przeczytać:

Ból gardła w ciąży

Leki w ciąży

Cukrzyca w ciąży