Rokitnik zwyczajny - hit, czy kit...?

Po dłuższej przerwie postanowiłam powrócić do tematyki zielarskiej. Bohaterem dzisiejszego artykułu będzie więc rokitnik zwyczajny (Hippophae rhamnoides), roślina o fenomenalnych właściwościach zdrowotnych. Już na początek mała ciekawostka... Podobno w starożytnej Grecji karmiono rokitnikiem konie, aby miały ładną i błyszczącą sierść, stąd wzięła się więc jego nazwa hipp - koń, phaos - błyszczący. ;)

W Polsce rokitnik zwyczajny sadzony jest w parkach i ogrodach jako krzew ozdobny, natomiast jego naturalne stanowiska znajdują się głównie na wydmach nad Bałtykiem. Ale przejdźmy do meritum, czyli...

Rokitnik naturalnym skarbcem witaminy C

W celach leczniczych stosuje się najczęściej owoce rokitnika lub olej z pulpy owoców, ewentualnie  z nasion. Nie wiem, czy wiecie, ale owoce rokitnika są niemal liderem na liście owoców, które dostarczają witaminy C. Ale co ciekawe - zawartość kwasu askorbinowego zależy od miejsca występowania i odmiany, czyli krótko mówiąc... rokitnik rokitnikowi nie równy.

Z racji na dużą zawartość witaminy C rokitnik można stosować w sezonie jesienno-zimowym dla wzmocnienia odporności. To taka naturalna bomba witaminy C. :) 

Nie zawsze jednak mamy dostęp do świeżych owoców rokitnika, dlatego warto pamiętać także o rokitnikowych przetworach tj. dżemach, galaretkach i konfiturach. Przyznam szczerze, że sama jeszcze nie miałam okazji spróbować przetworów z rokitnika, ale postanowiłam, że zrobię to przy najbliższej stosownej okazji. 

No tak, ale sama witamina C to jeszcze nie jest jakiś wielki 'efekt wow' jeśli chodzi o rokitnik. Owoce rokitnika mają generalnie bardzo dużą wartość odżywczą, poza witaminą C zawierają cały szereg minerałów, innych witamin, a także flawonoidy, kwasy organiczne oraz nienasycone kwasy tłuszczowe.

Firma Olefarm ma w swojej ofercie "RokiVital- 100% sok z rokitnika". Cena to około 35 zł za 980 ml. 

Dla fanów syropów, bo wiem, że są i tacy, mamy "Rokitnik syrop z betaglukanem" z firmy Virde. 

Tak jak wspominałam wyżej, z pulpy owoców rokitnika pozyskuje się bardzo wartościowy olej rokitnikowy, który jest obecnie ceniony zarówno w kuchni, lecznictwie, jak i kosmetologii. 

Nie wiem, czy mieliście kiedyś okazję zobaczyć jak wygląda olej z rokitnika. Jeśli tak, to na pewno zwróciliście uwagę na jego mocne czerwono-pomarańczowe zabarwienie. Jest ono związane  z dużą zawartością karotenoidów (między innymi betakarotenu, likopenu i zeaksantyny). To właśnie karotenoidy odpowiadają za własności przeciwutleniające i regenerujące oleju z rokitnika. Ba... poprawiają one także koloryt skóry i chronią przed promieniowaniem UV, a więc na lato będą jak znalazł. ;)

Olej rokitnikowy to także bogate źródło witaminy E oraz kwasów tłuszczowych. Olej z nasion zawiera głównie kwasy omega-3 i omega-6, a olej z pulpy owoców jest bogaty w kwas palmityno-oleinowy. Wiem, wiem... można połamać język, ;) a więc tak w skrócie - jest to kwas omega-7, który jest naturalnym składnikiem lipidów skóry, wpływa na procesy ziarninowania  i regeneracji naskórka. 
Właśnie dlatego olej rokitnikowy posiada świetne własności gojące i stosuje się go przy rozmaitych problemach skórnych tj. oparzeniach, odmrożeniach, odleżynach. Działa też dobrze na trudno gojące się rany, stany zapalne skóry, a także podrażnienia wywołane nie tylko promieniowaniem UV, ale także po radioterapii w chorobach nowotworowych. 

I znów ciekawostka. Olej rokitnikowy był wykorzystywany m.in. do leczenia popromiennych oparzeń po wybuchu w Czarnobylu z 1986 roku. 

W aptece nabyć można "Rokitosol olejek do pielęgnacji skóry narażonej na odleżyny". Jednym ze składników preparatu jest właśnie olej rokitnikowy. Specyfik nie jest drogi, a mimo tego dobrze się sprawdza jako środek regenerujący skórę skłonną do odparzeń i odleżyn, a także łagodzący podrażnienia i stany zapalne. 

Mamy także maść "Rokitoderm"- tubka 20 ml to koszt około 7 zł, warto o niej pamiętać w kontekście pielęgnacji skóry skłonnej do łuszczenia się, rogowacenia i pękania. 

Takie, a nie inne własności oleju z rokitnika sprawiają, że jest on szeroko stosowany także w kosmetologii. Rokitnik znaleźć można w kremach do cery suchej i starzejącej się, podrażnionej i wymagającej regeneracji, również naczynkowej. Czasami jest dodawany do preparatów do opalania, bo mawia się o nim, że jest naturalnym filtrem przeciwsłonecznym. Dlaczego...? Z racji na dużą zawartość karotenoidów, witaminy E i polifenoli wykazuje zdolność częściowej absorbcji promieniowania UVB, a także działanie zmiatające wolne rodniki, których przecież nie lubimy. ;)

W niektórych aptekach znajdziecie linię kosmetyków AVA Bio Rokitnik - krem nawilżający na dzień, aktywny krem pod oczy, płyn micelarny, czy krem odżywczy na noc. 

Olej z rokitnika stanowi także częsty dodatek do szamponów i odżywek do włosów, bo nadaje im połysk, ale także ogranicza wypadanie. 

Olej rokitnikowy, a wrzody żołądka

Poza dobroczynnym działaniem na skórę i włosy, rokitnik nieźle sprawdza się także w leczeniu stanów zapalnych błon śluzowych przewodu pokarmowego. Wspomaga leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy - warto o tym pamiętać w dobie niegasnącej popularności inhibitorów pompy protonowej (IPP).

Na pewno w sklepach zielarskich, ale także w niektórych aptekach znajdziecie "Olej rokitnikowy" - suplement diety. Ma go w swojej ofercie firma Altermedica, a także Laboratoria Natury.

Rokitnik jako bogate źródło antyoksydantów oraz fitosteroli może być także pomocny w prewencji chorób układu krążenia. Jest on szczególnie polecany w stanach pozawałowych, w przypadku skłonności do zatorów i miażdżycy. 

Mówi się także o jego działaniu przeciwnowotworowym, a także o korzystnym działaniu w przypadku schorzeń rematycznych. 

Myślę, że prozdrowotne własności rokitnika nie są obecnie wykorzystywane na odpowiednią skalę, a szkoda. Kto wie - może kiedyś rokitnik stanie się hitem, takim jak obecnie zielony jęczmień. ;) Myślę, że zdecydowanie zasługuje na to miano.

Warto również przeczytać:

Pierwosnek lekarski

Jak łagodzić oparzenia słoneczne?

Podbiał pospolity - bezpieczeństwo stosowania