Lewoskrętna witamina C - hit, czy kit?

O witaminie C napisać by można epopeję, hihi... ja się tego jednak nie podejmę, bo raczej nie mam zdolności humanistycznych, ;) choć... witamina C po raz kolejny będzie bohaterką mojego posta.  W internecie aż huczy na temat "lewoskrętnej witaminy C", która jest rzekomo bardziej przyswajalna przez organizm i bardziej skuteczna. Dzięki takim hasłom zarabiają nie tylko producenci suplementów diety. Wystarczy wejść na jeden z większych portali aukcyjnych i okazuje się, że można tam kupić Kwas L-askorbinowy w formie odczynnika chemicznego cz.d.a. (czysty do analizy), gdzie w nagłówku aukcji mamy informację "naturalna witamina C lewoskrętna". Jak czytam takie bzdury, to aż we mnie gotuje. 

Ale to nie wszystko. Również producenci suplementów witaminy C, które są sprzedawane w aptekach postanowili iść tym torem i na swoich etykietach często umieszczają informację "lewoskrętna witamina C". Czysty marketing. Nie wiem tylko czemu GIS (Główny Inspektor Sanitarny), który sprawuje nadzór nad suplementami na coś takiego zezwala...

A jakie są fakty, czyli witamina C okiem chemika i farmaceuty ;)?

Okazuje się, że jedynym związkiem dopuszczonym do obrotu jako witamina C jest kwas L-(+)-askorbinowy. Koniec i kropka. Coś takiego jak lewoskrętna witamina C nie istnieje - niezależnie od fantazji producentów. 

A o co właściwie chodzi z tą lewo- i prawo-skrętnością..? 

Okazuje się, że związki organiczne mogą skręcać płaszczyznę światła spolaryzowanego w dwóch kierunkach:

- te, które skręcają zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo) - określa się jako prawoskrętne i oznacza (+)

- te, które skręcają przeciwnie do ruchu wskazówek zegara (w lewo) -określa się jako lewoskrętne i oznacza (-)

Witamina C, czyli kwas L-(+)-askorbinowy skręca światło spolaryzowane w prawo - tak to nie pomyłka :) w zakresie +20,5 do +21,5 stopnia, czyli jest prawoskrętna. 

Uwaga! Określenie L w nazwie nie ma nic wspólnego z lewoskrętnością. Owszem - pochodzi z łacińskiego laevus - lewy, ale nie jest to odniesienie do skręcalności optycznej, tylko do konfiguracji.

Chodzi tutaj o tak zwaną projekcję Fishera (w rzucie na płaszczyznę) i konfigurację wokół atomu centralnego. Jeśli grupa hydroksylowa przy przedostatnim atomie węgla znajduje się po lewej stronie atomu węgla - związek taki należy do szeregu L, a jeśli po prawej stronie - związek należy do szeregu D. Czyli UWAGA!  L nie oznacza lewoskrętny. :) Może to zaskakujące, ale prawdziwe. 

Powtórzę więc - każda witamina C (naturalna czy syntetyczna) to kwas L-(+)-askorbinowy, który jest prawoskrętny. 

A to co głosi internet, czyli wyższość lewoskrętnej witaminy C to bzdury, które niestety dość mocno zakorzeniły się już w świadomości pacjentów.

Prawdą jest natomiast, że witamina C w naturalnych produktach jest bardziej aktywna niż syntetyczna, lepiej się wchłania i dłużej utrzymuje stężenie terapeutyczne w organizmie. 

Zatem co jest podstawowym źródłem witaminy C? 

Przede wszystkim świeże owoce i warzywa, :) zachęcam więc do ich spożywania, zwłaszcza teraz, kiedy wybór jest naprawdę spory. :) 

Źródłem witaminy C mogą być: owoce czarnej porzeczki - niestety rzadko dostępne w postaci surowej (chyba, że się ma taki krzaczek we własnym ogródku),  kiwi, truskawki, poziomki, cytrusy... 

I  mała ciekawostka - jeśli chodzi o źródła europejskie to bogatym źródłem witaminy C jest owoc dzikiej róży (6-12g w 100g ).

Pamiętajcie także, że witamina C zawarta jest również warzywach. Dobrym jej źródłem jest papryka - polecam serwowanie jej na kanapki, ;) a także brokuł, kalafior, czy brukselka. Jest więc w czym wybierać. 

A czy wiecie, że witamina C jest także cenionym składnikiem kosmetyków..? To już jednak temat na osobnego artykuł. ;)

Warto również przeczytać:

Witamina C

Kwas foliowy

Ciemna strona słońca