środa, 3 lipca 2013

Jak prawidłowo stosować leki?

Dzisiejszym postem chciałabym rozpocząć nowy cykl tematyczny na moim blogu :) Będzie on dotyczył zasad prawidłowego stosowania leków. Wydaje mi się, że jest to ważny temat, bo wiem z doświadczenia, że pacjenci popełniają na tym tle sporo błędów, co często negatywnie odbija się na skuteczności terapii. Ale do rzeczy.... Dziś słów kilka o stałych postaciach leku podawanych doustnie, czyli tabletkach, kapsułkach itp. 
Na co zwrócić uwagę przy ich stosowaniu?

Nie wiem, czy zdajecie sobie sprawę z tego, jak ważne są płyny, które przyjmujemy razem z lekami doustnymi, czyli pospolicie mówiąc to, czym popijemy dany lek. Często od tego zależy efekt terapeutyczny. Pamiętajcie, aby doustne leki zawsze popijać wodą - nie mineralną, a przegotowaną. Niech to będzie taka zasada numer jeden.

Nie stosujcie do popicia leków soków ani napojów typu "Coca-cola".  Wiem, że soki czasami świetnie maskują nieprzyjemny smak leku, ale ... większość soków ma odczyn kwaśny. Tymczasem niektóre leki są bardzo wrażliwe na kwaśne środowisko i mogą w nim ulegać rozkładowi. W efekcie tego zmniejsza się skuteczność terapii. Dotyczy to na przykład wielu popularnych antybiotyków. 
Chciałabym tutaj także zaznaczyć, że szczególnie niekorzystne jest stosowanie soku grejpfrutowego. Dlaczego? Związki w nim zawarte hamują enzym, który odpowiada za metabolizm wielu leków. Efektem tego jest wzrost stężenia tych leków we krwi, co czasami może wiązać się z poważnymi działaniami niepożądanymi. Przykładem są często stosowane leki przeciwhistaminowe ("Zyrtec", "Allertec"), których nadmierny wzrost stężenia we krwi może powodować zaburzenia rytmu serca. 
Jeśli więc lubicie sok grejpfrutowy, a zażywacie jakieś leki, zawsze pamiętajcie, aby zrobić co najmniej kilkugodzinną przerwę między przyjęciem soku i leku. Dotyczy to także spożywania owoców grejpfruta oraz innych cytrusów na przykład pomelo ;) 

Nie zaleca się także popijać leków kawą, czy herbatą. Zawarte w nich garbniki mogą zmniejszać wchłanianie niektórych leków.
UWAGA - czasami nawet o 90%. Poza tym kofeina może nasilać działanie niektórych leków stosowanych w astmie ("Theospirex retard", "Theovent"), co skutkuje takimi działaniami niepożądanymi jak: zaburzenia rytmu serca, niepokój i bóle głowy. 

Również mleko nie jest odpowiednim napojem do popijania lekarstw. Wapń zawarty w mleku może tworzyć z niektórymi antybiotykami ("Tetracyclinum") kompleksy, które odkładają się w kościach zwiększając ich podatność na złamania, albo w zębach. Powstają wtedy przebarwienia szkliwa i większa podatność na próchnicę.

I na końcu "czarnej listy" znajdzie się alkohol, którego właściwie nie powinno się spożywać podczas kuracji lekami doustnymi... Wiem, wiem... czasami trudno odmówić sobie na przykład zimnego piwka w upalne dni, niemniej jednak niekiedy jest to konieczne.

Nie wiem, czy wiecie ale istotne jest nie tylko to, czym popijemy lek, ale także jaką ilością płynu, a o tym chyba często zapominamy. 
Żeby naświetlić problem, podam pewną ciekawostkę... Znana wszystkim aspiryna, czyli kwas acetylosalicylowy wchłania się aż dwa razy szybciej, jeśli tabletkę leku popijemy 150 ml wody, niż gdy popijemy ją wodą w ilości o połowę mniejszej. Ciekawe, prawda?
Podobnie jest z innymi lekami, które są słabo rozpuszczalne. Ilość płynu nie ma znaczenia w przypadku leków dobrze rozpuszczalnych, ale przecież nikt się nie będzie zastanawiał, czy lek, który ma zażyć jest dobrze rozpuszczalny, czy też nie. Jaki więc wniosek z tych moich "wywodów"? 
Dla bezpieczeństwa, najlepiej popijać leki przegotowaną wodą w ilości około 200 ml. Wtedy ich skuteczność będzie zachowana. 

Na koniec chciałabym wam jeszcze zwrócić uwagę na jeden aspekt. Nie należy rozgryzać, ani dzielić preparatów doustnych o tzw. "przedłużonym uwalnianiu". Po czym je poznamy? informacja taka zawsze zamieszczona jest na ulotce danego specyfiku, a poza tym często można zorientować się już po nazwie. Na opakowaniu producent umieszcza bowiem stosowne oznaczenia : skrót "MR"  "CR" "SR" (na przykład "Diaprel MR") czy "prolongatum" (na przykład "Kalipoz prolongatum"), "depot" lub "retard" ("Theospirex retard"). Preparaty takie zawsze należy popijać zimną wodą. 
W tym miejscu przypomnę o istotnej uwadze -gdyby jakaś tabletka w blistrze była uszkodzona, nie należy jej stosować.

Podobnie sytuacja wygląda z tabletkami powlekanymi dojelitowo. Ich także nie wolno ani rozgryzać ani rozkruszać, ani dzielić. Mają one bowiem specjalna otoczkę, która jest odporna na działanie soku żołądkowego.

Natomiast tabletki musujące należy natomiast przed spożyciem rozpuścić w szklance przegotowanej wody. 

41 komentarzy:

  1. Niektóre rzeczy znałam a niektóre są nowością. Zwiększę swoją uwagę na to czym popijam i ile :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Dziękuję za mądry artykuł (kolejny :-))
    Biorę Euthyrox, tm jest napisane, żeby popijać 1/2 szkl. wody. Dlaczego tak mało? Nie można więcej? Do tego nie można jeść przez kilkadziesiąt minut...

    OdpowiedzUsuń
  3. Bardzo ciekawy temat! A co z lekami, na których jest napisane, żeby popijać minimalną ilością wody? Np. Euthyrox N? Dlaczego tak jest?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jeśli na ulotce leku są jakieś konkretne wskazania odnośnie dawkowania, tak jak w przypadku Euthyroxu ( na czczo i popić niewielką ilością wody), to oczywiście należy się do nich zastosować.

      Usuń
  4. Tak, ale chodzi mi o to, dlaczego ten lek należy popijać możliwie małą ilością wody?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Po prostu akurat hormony tarczycy lepiej się wchłaniają, kiedy są przyjmowane na pusty żołądek i kiedy się ich nie rozcieńcza.

      Usuń
  5. Ewelina Piktel11.07.2013, 08:21

    W kwestii prawidłowego przyjmowania leków wspomniałabym również o jednej kwestii, a mianowicie o prawidłowym zażywaniu tabletek dojelitowych. Myślę, że byłoby to dobre miejsce, aby wspomnieć, że substancje w nich zawarte zaczynają się rozpuszczać i działać dopiero w jelicie, a nie że są to tabletki do aplikacji z tej drugiej strony :) Kwestia dla niektórych może się wydawać oczywista i zabawna, ale w swojej pracy miałam już naprawdę sporo osób, które z przerażeniem pytały się, czy tabletki, które zalecił im lekarz są na pewno doustne :)
    Bardzo fajny artykuł. Przeglądam Twój blog już jakiś czas i na pewno będę zaglądać tu częściej :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję za uwagę:) Wspomniałam o tym w przedostatnim akapicie:)choć może nie wystarczająco dobitnie. Nie miałam jeszcze w swojej karierze przypadku, aby ktoś tabletki dojelitowe chciał brać "od drugiej strony" ;)) ale fakt- nazwa trochę myląca dla przecietnego odbiorcy. Miałam natomiast przypadek, że ktoś tabletki dopochwowe brał doustnie, bo lekarz nie wyjaśnił, że to dopochwowo:)

      Usuń
    2. Ewelina Piktel12.07.2013, 09:55

      Ja z kolei nie miałam przypadku brania tabletek dopochwowych w ten sposób. A pytanie o tabletki dojelitowe jakoś tak raz w tygodniu :) Może ten nasz Białystok jakiś taki przewrażliwiony ^^

      Usuń
  6. Witam panią,potrzebuję pomocy trochę z innej pułki- ostatnio reklamowane Regenerum do paznokci i stóp? czy według pani są skuteczne,a może istnieje coś lepszego bo te drogeryjne środki słabo wypadają(szczególnie na suchą skórę pięt)
    A drugie pytanie,jestem kobietą 31 lat i chciałabym kupić w aptece jakiś dobry krem do cery mieszanej,tylko w naszej nikt nie potrafi doradzić,bo tyle tego jest,czy mogła by pani podać chociaż markę kremów które będą skutecznie działały na skórę w moim wieku(też pierwsze zmarszczki) dziękuję i pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. "Regenerum" serum do paznokci podobno jest OK. Słyszałam pozytywne opinie, aczkolwiek sama nie próbowałam. Myślę jednak, że niebawem się skuszę, bo moje paznokcie podczas karmienia są w fatalnym stanie :( Jeśli zaś chodzi o "Regenerum" do pięt- to skład ciekawy, aczkolwiek.. Wszystko zależy od tego w jakim stanie są pięty. Właściwie głównym składnikiem kremów zmiękczających do pięt jest z reguły mocznik. W "Regenerum" występuje on w stężeniu 10%, więc w sumie tak średnio... Dla przykładu "Oxedermil" z Oceanica ma mocznik w stężeniu 30%. Natomiast "Regenerum" ma jeszcze inne składniki, między innymi witaminy, lanolinę, a także olejek z drzewa herbacianego, więc mimo, że nie lubię producenta, czyli Aflofarmu, to preparat wydaje się być OK.

      Usuń
    2. Jeśli chodzi o dobry krem do cery mieszanej 30+, to ciężko tak doradzić na odległość :) Poza tym, to co jest dobre dla kogoś, niekoniecznie sprawdzi się u innej osoby;) a Pani chyba najlepiej zna swoją cerę. Polecam poprosić w aptece o jakieś próbki kremów- wtedy będzie łatwiej sobie coś dobrać.

      Usuń
    3. proszę o pomoc..biorę tabletki dojelitowe Asamax 500 i mam taki problem ,że te tabletki nie rozpuszczają się tylko wydalam ich w całości..co może być powodem?

      Usuń
    4. A jak je Pani przyjmuje? Nazwa jest może trochę myląca, ale są to tabletki do stosowania doustnego. Tabletki dojelitowe są powlekane specjalną otoczką, która sprawia, że są one odporne na działanie soku żołądkowego. Otoczka rozpada się dopiero w jelitach i tam jest uwalniana substancja lecznicza.

      Usuń
  7. przyjmuję je do ustnie 3x2 tabletki..pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ciężko odpowiedzieć jednoznacznie na to pytanie. U niektórych pacjentów tabletki dojelitowe wydalane są w całości z kałem. Jest to bardzo niewielki % pacjentów- przeważnie osoby po operacji jelit, czy z usuniętym odcinkiem jelita, bo wtedy transport przez jelito jest przyspieszony. Nie wiem, czy Pani ma za sobą jakieś operacje, zabiegi na jelitach... ? Polecam skontaktować się z lekarzem i zgłosić mu problem, bo jeśli tabletki wydalane są w całości, to nie ma mowy o jakimkolwiek działaniu leczniczym :(

      Usuń
    2. dziękuję bardzo za odpowiedź:)

      Usuń
  8. Witam, lekarz przepisał mi lek Theospirex retard, tego jest 50 tabletek, moja dawka to 2x dziennie, moje pytanie jest - jak długo mam stosować ten lek, czy aż do wyczerpania zapasów czyli 25 dni czy po 14 dniach mogę iść do lekarza i powiedzieć że leki nie działają. Pozrawiam

    OdpowiedzUsuń
  9. Ciężko jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Nic nie pisze Pan z jakiego powodu został zapisany ten lek. Wskazania to między innymi przewlekła obturacyjna choroba płuc, astma, ale lekarze zapisują go także przy infekcjach....

    OdpowiedzUsuń
  10. witam, bardzo proszę o odpowiedz...chodzi o to, że jestem w ciąży (obecnie to już końcówka) i przyjmuję dużo leków (Euthyroks, wcześniej Acard, całą ciąże witaminy Femibion, teraz jeszcze dodatkowo Magnezin i czasem Nospę). Zawsze popijałam te leki zwykłą wodą ALE niestety czasem zdarzyło mi się nieświadomie krótko po zażyciu tabletki (popiciu jej wodą), wypić sok pomarańczowy, jabłkowy albo też mleko....Bardzo się martwię czy nie skutkowało to negatywnie na moje maleństwo:( PROSZĘ O ODPOWIEDZ

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Przede wszystkim proszę się nie martwić, ponieważ stres jest jeszcze bardziej szkodliwy dla dziecka. Na pewno wszystko będzie dobrze. Natomiast na przyszłość dobrze jednak pamiętać, by większość leków popijać wodą.

      Usuń
  11. Witam,jeśli to możliwe, proszę o wyjaśnienie - mam problemy żołądkowe, obecność helicobakterpyroli, co jakis okres pojawiają się ssania w żołądku i wtedy jak coś zjem ból ustaje, wstaje nawet w nocy bo budzie mnie uczucie ssania. Miałam zestaw antybiotyków na helicobakter ale nie mogłam brać, czyli obecność bakterii cały czas jest. Lekarz gastrolog ostatnio przepisał mi ostatnio STOMEZUL- czyli dojelitowe. Mam odczucie że lekarstwo słabo działa. Lepiej się czuje jak biorę RANIGAST- tez rzopuszczam w wodzie przed użyciem. Skoro lek uwalnia się dopiero w jelicie to w jaki sposób ma zobojętniać kwas żołądkowy? I jeszcze jedno pytanie: ja rozpuszczałam tą tabletkę w wodzie -1/2 szklanki i w taki sposób przyjmowałam lek, czy lek miał swoje działanie na zobojętnienie kwasu żołądkowego? Z góry dziękuje za odpowiedż.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jak najbardzie. Producent podaje w ulotce mozliwość takiego stosowania- czyli po rozpuszczeniu w wodzie lek zachowuje swoje działanie

      Usuń
  12. Dzień Dobry,
    zażywam rano na czczo Euthyrox, kwas foliowy i żelazo Sorbifer popijając wodą. Czy po pół godz na śniadanie mogę wypić koktaj owocowy m. in. z sokiem pomarańczowym lub grapefruitowym, czy lepiej przesunąć picie takiego koktajlu na popołudnie? Dziękuję bardzo za odpowiedź

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myslę, że lepiej przełożyć koktajl jeszcze o kilka godzin.

      Usuń
  13. Witam,
    przyjmuje rano na czczo Eutyrox, stosuje również suplementację Vitapil, Magnez i Wit D. W związku z tym że po Eutyroxie nie powinno się spożywać nic przez 30 min, suplementacje przesunęłam na bardzo późny wieczór tj. jak już kładę się spać ( po przyjęciu Eutyroxu jestem w ferworze przygotowań do wyjścia z domu i często zapominałam że coś jeszcze mam przyjąć. Nie wiem czy takie stosowanie jest prawidłowe. Czy pora przyjmowanie leków ma znaczenie ? Czy może lepiej było by żeby suplementacje jednak stosować rano ?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ewentualnie czy można razem na czczo przyjmować Euthyrox, Vitapil, Magnez i Wit D ? czy suplementy nie będą wpływać na przyswajanie Eutyroxu ?

      Usuń
    2. W przypadku suplementów przyjmowanych przez Pania pora dnia nie ma większego znaczenia. Nie stosowałabym ich razem z Euthyroxem, tylko spokojnie w ciagu dnia lub wieczorem.

      Usuń
  14. Witam.Proszę o radę.Mam problemy z połykaniem tabletek.Obecnie biorę Femibion 1.Czy te witaminy mozna rozpuścić w wodzie?Pozdrawiam.Ania

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myślę, że można rozkruszyć i dodać do wody- natomiast na pewno nie rozpuści się to w całości. Będzie zawiesina.

      Usuń
  15. Witam, wypiłam aspirynę rozpuszczalna wodzie ale jak się zorientowałam ze jest przeterminowana 1 miesiac to ja zwymiotowałam do poł godziny. Czy powinnam się martwić?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie, nic złego się nie powinno stać w tym przypadku.

      Usuń
  16. witam mam peoblem z połykaniem tabletek czy mozna orton flex proszek rozpuscic.?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak. Może Pani spróbować rozpuścić proszek w niewielkiej ilości wody.

      Usuń
  17. bywają leki które nie mają interakcji z alkoholem, sam szukałem czegoś na alergię, na wiosnę i w lecie najbardziej mnie męczy i zwsze musiałem wybierać zimne piwko i katar czy brak kataru i brak piwka, okazłąo się że hitaxę fast można bez obaw brac, na sobie już przetestowałem i powieradzam

    OdpowiedzUsuń
  18. Dlaczego nie mineralna a przegotowaną, jaka jest różnica ? :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bo woda mineralna jest wzbogacana o minerały, ate często wchodzą w interakcję z lekami.

      Usuń
  19. A jak jest napisane popić dużą ilością wody (mleczko na żołądek) tzn. ile szklanka, dwie?

    OdpowiedzUsuń
  20. Witam. A ja mam pytanie jak podawac leki retard pacjentom z PEG. Niestety doustnie nie ma mozliwosci, a odpowiednikow w kroplach brak.

    OdpowiedzUsuń
  21. Witam. Syn 8 letni dostał Bactrin w tabletkach, Jednak ciężko mu je połknąć i zanim połknie ma rozpuszczoną tabletkę. Czy można ewentualnie pogryźć i połknąć ten antybiotyk?

    OdpowiedzUsuń